ഓര്‍മയിലെ അജന്ത

കുട്ടിക്കാലത്തെ ഒരു നിറഞ്ഞ സാന്നിദ്ധ്യമായിരുന്നു ഞങ്ങളുടെ തറവാടിനടുത്തുള്ള അജന്ത എന്ന ഓല മേഞ്ഞ തിയേറ്റര്‍ അഥവാ സിനിമാകൊട്ടക. സിനിമാകൊട്ടക എന്ന വാക്ക് പറഞ്ഞുപറഞ്ഞു ലോപിച്ച് സിനിമാക്കോട്ട എന്നായി മാറിയിരുന്നു. അംഗസംഖ്യ കൂടുതലുള്ള, യാഥാ‍സ്ഥിതികത്വത്തിന്റെ കനത്ത മേലങ്കി അണിഞ്ഞിരുന്ന കൂട്ടുകുടുംബത്തില്‍ ഞങ്ങള്‍ കുട്ടികള്‍ക്ക് റേഡിയോ കഴിഞ്ഞാലുള്ള ഒരേയൊരു വിനോദം ഈ തിയേറ്ററിലെ വല്ലപ്പോഴുമുള്ള സിനിമ കാണല്‍ മാത്രം! അതും മാറ്റിനി.

ഉച്ചക്ക് കൃത്യം രണ്ടരയ്ക്കും, വൈകീട്ട് ആറിനും രാത്രി ഒമ്പതിനും തിയേറ്ററില്‍ നിന്ന് ഉച്ചത്തില്‍ പാട്ടുകള്‍ ഒഴുകും.ആദ്യത്തെ പാട്ട് ഒരു ഭക്തിഗാനമായിരിക്കും. ഹിന്ദു-ക്രിസ്തീയ-മുസ്ലീം ഭക്തിഗാനങ്ങള്‍ ഓരോ നേരവും മാറിമാറി ഇട്ടിരുന്നു. ‘നിന്ദിതരേ പീഡിതരേ’, ‘പൊന്നുംകുരുശു മുത്തപ്പാ’, ‘ശബരിമലയില്‍ തങ്ക സൂര്യോദയം’, ‘നവകാഭിഷേകം കഴിഞ്ഞു’, ‘അള്ളാവിന്‍ കാരുണ്യമില്ല്ലെങ്കില്‍ ഭൂമിയില്‍ ’എന്നീ ഗാനങ്ങളാ‍യിരുന്നു പതിവായി കേട്ടിരുന്നത്. ആദ്യത്തെ ഭക്തിഗാനം കഴിഞ്ഞാല്‍ പിന്നെ സിനിമാപാട്ടുകള്‍‍. ഒരേ പാട്ടുകള്‍ പതിവായി കേള്‍ക്കുന്നതുകൊണ്ട് അന്നവ ജീവിതത്തിന്റെ തന്നെ ഭാഗമായി മാറിയിരുന്നു. ഒറ്റ നിമിഷം കൊണ്ട് ആ കാലഘട്ടത്തിലേക്കെത്തിക്കുന്ന ടൈം മെഷീനുകളാണ് ഇന്നും എനിയ്ക്കാ പാട്ടുകള്‍...!!.

തിയേറ്ററില്‍ പാട്ട് വയ്ക്കുന്നതിനെ പ്ലേറ്റ് വയ്ക്കുക എന്നായിരുന്നു പറഞ്ഞിരുന്നത്!

“ദേ, സിനിമാക്കോട്ടേല് പ്ലേറ്റ് വച്ചു, പിള്ളേരെല്ലാം കാലും മുഖവും കഴുകി അമ്പലത്തില്‍ പോവിന്‍”

എന്നത് സ്ഥിരം ആറു മണിക്ക് വീട്ടില്‍ മുഴങ്ങിയിരുന്ന പല്ലവിയായിരുന്നു.സമയം അറിയാന്‍ മറ്റൊന്നും വേണ്ടെന്നര്‍ത്ഥം!

എല്ലാ വെള്ളിയാഴ്ച്ചയും വല്ലാത്ത ഒരു ഉത്സാഹമാണ്, പുതിയ സിനിമ ഏതാണെന്നറിയാന്‍. പറമ്പിന്റെ അതിര്‍ത്തിയിലേക്ക് രാവിലെ തന്നെ ഒറ്റ ഓട്ടമാണ്.നേരെ എതിര്‍വശത്തുള്ള തിയേറ്ററില്‍ അപ്പോഴേക്കും പുതിയ പോസ്റ്റര്‍ ഒട്ടിച്ചിരിക്കും. അധികം വൈകാതെ ജീപ്പില്‍ അനൌണ്‍സ്മെന്റും നോട്ടീസ് വിതരണവും തുടങ്ങും. നോട്ടീസ് കിട്ടി കഥയെപ്പറ്റി ഏകദേശരൂപം കിട്ടിക്കഴിഞ്ഞാലാണ് സിനിമ കാണണോ വേണ്ടയോ എന്ന് ചര്‍ച്ച ചെയ്യുന്നത്. എല്ലാ വെള്ളിയാഴ്ചയും മുടങ്ങാതെ ഫസ്റ്റ്ഷോ കാണുന്ന,ഒരു അസ്സല്‍ “സിനിമാനിരൂപകനും” ഞങ്ങളുടെ പണിക്കാരനുമായ അയ്യപ്പന്റെ അഭിപ്രായവും കൂടി കണക്കിലെടുത്തതിനുശേഷമാണ് ഒരു ഫൈനല്‍ തീരുമാനത്തിലെത്തുക. അയ്യപ്പന്റെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ ഇങ്ങനെ പോകും:

“ഇതിന് പോണ്ടാട്ടാ....ഏപ്പഡോണ്”
“കഥ കൊള്ളാട്ടാ...പക്ഷേ ഒരു ഉശിരു പോരാ..പഴങ്കഞ്ഞി കുടിച്ചപോലെയായിപ്പോയ്...”
“നല്ല ചൊങ്കന്‍ പടം...കാശ് മൊതലായി”
“കൊള്ളൂലാ...ഇതാര് പിടിച്ച പടോണാവോ..?”

സിനിമ കാണാന്‍ തീരുമാനിച്ചാല്‍പിന്നെ ശനിയാഴ്ചയോ ഞായറാഴ്ചയോ മാറ്റിനി. അമ്മാവന്റെ അനുവാദം വാങ്ങുക എന്നതാണ് അടുത്ത ചടങ്ങ്. ഉച്ചയ്ക്ക് ഊണ് കഴിഞ്ഞ് ഉറങ്ങാന്‍ കിടക്കുന്നതിനു മുന്‍പ് ചാരുകസേരയില്‍ ഇരുന്ന് മുറുക്കലിന് വട്ടം കൂട്ടുന്ന സമയമാണ് ഏറ്റവും പറ്റിയത്. ഞങ്ങള്‍ നാലു പേരും ചെന്ന് ഒരു പരുങ്ങലോടെ ചോദിക്കും:

“അമ്മാവാ, സിനിമയ്ക്ക് പൊക്കോട്ടെ?”

ഉത്തരം അറിഞ്ഞിട്ട് അമ്മാവന് ഒരാവശ്യവുമില്ലാത്ത മറുചോദ്യമായിരിക്കും തിരിച്ച്:

“എന്താ, സിനിമയുടെ പേര്?”

‘തച്ചോളി ഒതേനന്‍’, ‘ഗുരുവായൂര്‍ കേശവന്‍’ ‘ശങ്കരാഭരണം’മുതലായ പേരുകളാണെങ്കില്‍ പറയാന്‍ ഒരു ‘ഇതു’ണ്ട്. പലപ്പോഴും ‘പ്രേമാഭിഷേകം’, ‘ചക്കരയുമ്മ’,‘പൂമുഖപ്പടിയില്‍ നിന്നെയും കാത്ത്’ പോലുള്ള പേരുകള്‍ വല്ലാത്ത മടിയോടെയും ചമ്മലോടെയുമായിരിക്കും പറയുക. പിന്നെ ആകാംക്ഷാഭരിതമായ നിമിഷങ്ങള്‍ക്കുശേഷം ,

“ഉം ശരി” എന്ന മറുപടി കിട്ടിയാല്‍ പകുതി ജയിച്ചു!.

(അനുവാദം ഒരിക്കലും കിട്ടാതിരുന്നിട്ടില്ലെങ്കിലും ഈ ഒരു ചടങ്ങ് വല്ലാത്ത ടെന്‍ഷന്‍ പിടിച്ച ഒന്നായിരുന്നു).

പിന്നെ രണ്ടരയ്ക്ക് തിയേറ്ററില്‍ ‘പ്ലേറ്റ്’വയ്ക്കുന്നതോടെ തയ്യാറെടുപ്പ് തുടങ്ങും. സിനിമ തുടങ്ങുന്നതിന് 10 മിനിട്ട് മുന്‍പ് പാട്ടുകളുടെ ശബ്ദം തിയേറ്ററിനുള്ളിലേക്ക് വലിയും.‘പ്ലേറ്റ് ഉള്ളിലേയ്ക്ക്’വച്ചാല്‍ ഞങ്ങള്‍ നാലു കുട്ടികളും ,അമ്മയും,അമ്മായിയും,വല്യമ്മയും അടങ്ങുന്ന സംഘം പുറപ്പെടുകയായി.തൊട്ടാവാടികള്‍ നിറഞ്ഞ പറമ്പിന്റെ അറ്റത്തായി, ഒരാള്‍ക്ക് കഷ്ടിച്ച് കടക്കാവുന്ന വേലിപ്പഴുതിലൂടെ റോഡിലെത്തിയാല്‍ എതിര്‍വശത്ത് തിയേറ്റര്‍.

എന്റെ ഓര്‍മ്മയില്‍, അജന്തയില്‍ അഭൂതപൂ‍ര്‍വ്വമായ തിരക്കനുഭവപ്പെട്ട രണ്ട് സിനിമകളേ ഉണ്ടായിട്ടുള്ളു. ‘പടയോട്ട’വും, ‘കോളിളക്ക’വും. ആദ്യത്തെ 70mm ചിത്രമായ പടയോട്ടത്തിന് സ്ക്രീന്‍ എക്സ്ട്രാതുണി വച്ച് ഏച്ചുകെട്ടിയിരുന്നത് നല്ല ഓര്‍മ്മയുണ്ട്. എന്നിട്ടും സിനിമ അതും കവിഞ്ഞ് അറ്റവും മൂലയുമൊന്നും ഇല്ലാതെയാണ് കണ്ടത്. ജയന്റെ മരണത്തിന് ഇടയാക്കിയ കോളിളക്കം സിനിമ അജന്തയിലും വന്‍ കോളിളക്കം സൃഷ്ടിച്ചു.ഹൌസ് ഫുള്‍ ബോര്‍ഡ് വച്ചിട്ടും മടങ്ങാന്‍ കൂ‍ട്ടാക്കാത്ത ജനങ്ങള്‍ അവസാനം അടുത്തുള്ള വീടുകളില്‍ നിന്ന് വരുത്തിച്ച കസേരകളിലും സ്റ്റൂളുകളിലും ഇരുന്നും ബാക്കി കുറച്ചുപേര്‍ നിന്നും വരെ കാണാന്‍ തയ്യാറായി!!!

നാലു രൂപയുടെ ‘സൂപ്പര്‍ക്ലാസ്’ ടിക്കറ്റ് തന്നെയെടുത്ത് അകത്തേക്ക് കടക്കുമ്പോള്‍ പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുന്നത് സീറ്റ് കിട്ടുന്നത് തൂണിന്റെ മറവിലായിരിക്കരുതേ എന്നും ഓലപ്പഴുതിലൂടെയുള്ള വെളിച്ചം വീഴുന്നിടത്തും ആയിരിക്കരുതേ എന്നുമാണ്. ചിലപ്പോള്‍ വെളിച്ചം വീഴുന്നത് നേരെ മുഖത്തേക്കു തന്നെയായിരിക്കും, ആരോ ടോര്‍ച്ചടിച്ചതുപോലെ!

ഗാന്ധിജിയേയോ നെഹ്രുവിനെയോ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തേയോ ആസ്പദമാക്കിയുള്ള ,എട്ടും പൊട്ടും തിരിച്ചറിയാത്ത ന്യൂസ് റീ‍ലുകള്‍ കൂടി സഹിച്ചതിനുശേഷം വേണം സിനിമ തുടങ്ങാന്‍! സിനിമയ്ക്കിടയില്‍ കറന്റ് പോകുമൊ എന്ന വേവലാതി വേറെ. ജനറേറ്റര്‍ എന്ന വസ്തൂ അന്ന് ഞങ്ങളുടെ നാട്ടില്‍ കണ്ടുപിടിച്ചിട്ടില്ലായിരുന്നു. കറന്റ് പോയാല്‍ കുറച്ചുനേരം കാത്തിരുന്ന ശേഷം എല്ലാവരും പോകാന്‍ തുടങ്ങും. പിന്നീട് കറന്റ് വന്നതിനുശേഷം വീണ്ടും ചെന്ന് ടിക്കറ്റിന്റെ പകുതിക്കഷ്ണം കാണിച്ചാല്‍ സിനിമയുടെ ബാക്കി കാണാമെങ്കിലും ഞങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച് അത് നടപ്പുള്ള കാര്യമല്ലായിരുന്നു. കാരണം, അനുവാദം കിട്ടില്ല എന്നതുതന്നെ. ചിലപ്പോള്‍ വീട്ടില്‍ തിരിച്ചെത്തിയ ഉടനെ തന്നെ കറന്റും വരും(അതാണ് ഏറ്റവും സങ്കടകരം). പിന്നെ ചെവി കൂര്‍പ്പിച്ചിരുന്ന് ബാക്കി കഥ മനസ്സിലാക്കും(തിയേറ്ററില്‍ നിന്ന് ഉച്ചത്തിലൊഴുകുന്ന ഡയലോഗുകള്‍ കേട്ടുകേട്ട് പലതും അക്കാലത്ത് മനഃപാഠമായിരുന്നു. ഞങ്ങളുടെ കൊച്ചമ്മമ്മയ്ക്ക് (അമ്മമ്മയുടെ അനിയത്തി)തിയേറ്ററില്‍ പോകാതെ തന്നെ സിനിമാക്കഥ മുഴുവന്‍ മനസ്സിലാക്കാനുള്ള പ്രത്യേക സിദ്ധിയുണ്ടായിരുന്നു! പടിഞ്ഞാപ്പുറത്തെ ഇറയത്തെ മരക്കസേരയില്‍ തിയറ്ററിലേക്ക് ചെവി വട്ടം പിടിച്ച് സശ്രദ്ധം ഇരിക്കുന്ന കൊച്ചമ്മമ്മയുടെ രൂപം ഇന്നും മനസ്സില്‍ മായാതെ നില്‍ക്കുന്നു.....

എന്തൊക്കെയായാലും അന്നത്തെ ആ സിനിമകാണല്‍ മറക്കാനാവാത്ത അനുഭവം തന്നെയായിരുന്നു. പൌഡറിന്റേയും വിയര്‍പ്പിന്റേയും ബീഡിപ്പുകയുടേയും ഗന്ധമുള്ള ഒരു ഓര്‍മ്മച്ചിത്രം...